ҚР-да тұрақты мекеме құрмай бейрезидент заңды тұлғалардың кірістерінен төлем көзінен салық салу

       ҚР Салық кодексіне сәйкес қызметі ҚР-да тұрақты мекеменің құрылуына әкеп соқпайтын, Қазақстандағы көздерден, бейрезидент заңды тұлғалардың кірістеріне төлем көзінен салық салынуға жатады.

       Қандай кірістер салық салынуға жатады:

ҚР көздерінен алынған бейрезиденттің кірістеріне төлем көзінен корпоративтік табыс салығы салынады. Салық шегерімдерді қолданбай ұсталады, ал есеп айырысу Салық кодексінің 682-бабында белгіленген мөлшерлемелер бойынша жүргізіледі.

Салық төлеу нысаны мен орнына қарамастан, сондай-ақ бейрезидент кірісті дербес немесе Қазақстаннан тыс құрылымдық бөлімшелерді қоса алғанда, үшінші тұлғалардың пайдасына билік етуіне қарамастан ұсталады.

Егер салық агенті салықты өз қаражаты есебінен төлесе (нақты ұстаусыз), салықты ұстап қалу және аудару міндеті орындалды деп саналады.

       ҚР ішінде және одан тыс жерлердегі жұмыстармен және қызметтермен келісімшарттар.

Егер бейрезидентпен жасалған келісімшартта Қазақстанда да, одан тыс жерлерде де жұмыстарды орындау немесе қызметтер көрсету көзделсе, кіріс сомасы осы бөліктер арасында негізді түрде бөлінуге тиіс.

Мұндай бөлу болмаған кезде немесе егер ол негізсіз орындалса және салық салынатын соманы төмендетуге әкеп соқтырса, салық нақты жұмыстар немесе қызметтер қай жерде орындалғанына қарамастан, келісімшарт бойынша кірістің барлық сомасынан есептеледі.

       Кім салық агенті ретінде танылады.

Корпоративтік табыс салығын есептеу, ұстап қалу және аудару міндеті бейрезидентке кіріс төлейтін мынадай тұлғаларға жүктеледі:

1. дара кәсіпкерлер;
2. қызметті құрылымдық бөлімше арқылы жүргізетін бейрезидент заңды тұлғалар;
3. бөлімше ашпай тұрақты мекеме арқылы жұмыс істейтін бейрезидент заңды тұлғалар;
4. депозитарлық қолхаттар эмитенттерін қоса алғанда, резидент заңды тұлғалар;
5. активтер құнының өсуінен кіріс төлейтін тұлғалар (биржадағы бағалы қағаздармен жасалатын мәмілелерді қоспағанда);
6. банктер және микроқаржы қызметі туралы заңнамаға сәйкес берілген (қайта берілген) талап ету құқығының активтері бойынша сервистік компания болып табылатын резидент - заңды тұлға;
7. жоғарыда көрсетілген 6-тармақта айқындалған бейрезидент пен сервистік компания арасында сенімгерлік басқару шарты болмаған кезде құқықтары (талаптары) банктер және микроқаржы қызметі туралы заңнамаға сәйкес берілген (қайта берілген) активтер бойынша резидент-заңды тұлға.

       Салықты төлеу тәртібі мен мерзімдері:

Корпоративтік табыс салығын салық агенті:

бейрезиденттерге кіріс төленген күні - есептелген және төленген кірістер бойынша;

салық декларациясын тапсыру мерзімінде - егер олар шегерімге жатқызылса есептелген, бірақ төленбеген кірістер бойынша есептейді және ұстайды.

Салықты бюджетке аударуды салық агенті тіркеу орны бойынша Салық кодексінің 684-бабында белгіленген мерзімде жүргізеді.

Сонымен қатар, жоғарыда жазылғандарға қарамастан, бейрезидент заңды тұлғаның құн өсімінен түскен кірістерінен бюджетке төленетін төлем көзінен корпоративтік табыс салығын есептеу, ұстап қалу және аудару Салық кодексінің 687-бабында айқындалған тәртіппен жүргізіледі.

        Есептілік

Салық агенттері корпоративтік табыс салығы бойынша есепті:

1, 2 және 3-тоқсандар үшін – кіріс төленген тоқсаннан кейінгі екінші айдың 15-не дейін;

4-тоқсан үшін – бейрезиденттерге кіріс төленген және (немесе) бейрезиденттің есептелген, бірақ төленбеген кірісі шегерімге жатқызылған есепті салық кезеңінен кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірмей салық органына ұсынуға міндетті.

Қызметті құрылымдық бөлімше арқылы жүзеге асыратын, бірақ ҚР-да тұрақты мекеме құрмайтын бейрезидент заңда белгіленген мерзімде корпоративтік табыс салығы бойынша декларацияны бөлек ұсынады.