Сібір жарасы - Bacillus anthracis бактериясынан туындаған жіті инфекциялық ауру. Бұл ауруға адамдар да, жануарлар да, негізінен үй және жабайы шөпқоректілер шалдығады. Ауру адамдар арасында сирек кездеседі, бірақ ауру жануарлармен немесе жануарлардан алынатын өнімдермен байланыста болған кезде инфекция қаупі артады. Сібір жарасы уақтылы емделмеген жағдайда өлімге әкелуі мүмкін, бірақ қазіргі заманғы медицина мен алдын-алу әдістерінің дамуымен ауру бақыланады.
Сібір жарасының белгілері аурудың түріне байланысты өзгереді, олардың үш түрі бар: тері, өкпе және ішек түрлері. Тері формасы ең көп таралған және ластанған материалдармен байланыста болғаннан кейін терідегі жаралармен көрінеді. Өкпе формасы ең қауіпті, тұмауға ұқсас белгілерден басталады (қызба, жөтел, кеудедегі ауырсыну), содан кейін тез өмірге қауіп төндіретін ауыр кезеңге өтеді. Ішек формасы ластанған етті тұтынудан туындайды және жүрек айнуы, құсу, іштің ауыруы және диареямен көрінеді.
Сібір жарасының инкубациялық кезеңі әдетте 1-ден 7 күнге дейін, бірақ инфекция жолына байланысты 60 күнге жетуі мүмкін. Бұл дегеніміз, адам ұзақ уақыт бойы симптомдар көрсетпеуі мүмкін, бұл инфекцияны ерте анықтауды қиындатады, әсіресе инфекция бактериялардың спораларымен демалу арқылы пайда болса.
Сібір жарасын жұқтырудың негізгі жолы – ауру жұқтырған жануарлармен немесе олардың қалдықтарымен байланыс арқылы. Бұл ауру жануарларға күтім жасау, ұшаларды кесу, теріні, сүйектерді немесе ет өнімдерін өңдеу кезінде болуы мүмкін. Bacillus anthracis бактерияларының споралары топырақта ондаған жылдар бойы өміршең болып қала алады және ағзаға түскен жағдайда белсендіріліп, инфекцияны тудыруы мүмкін. Әсіресе жануарлармен, ауыл шаруашылығында немесе былғары өнеркәсібінде жұмыс істейтін адамдар үшін қауіп жоғары.
Тұрғындар арасында сібір жарасы жағдайларының алдын алу мақсатында:
- ауыл шаруашылығы өнімдерін (ет, сүт және сүт өнімдерін) тек ветеринариялық бақылау бар дүкендерде немесе базарларда сатып алу;
- жануарлардан алынатын өнімдерді термиялық өңдеуге жіберу - етті мұқият қуыру, сүтті қайнату;
- ауыл шаруашылығы жануарларына қызмет көрсету кезінде гигиенаны сақтау, қолды сабынмен жуу, қорғаныс құралдарын (қолғаптарды) пайдалану, әсіресе ауру жануарлармен байланыста болған кезде;
- жеке гигиена ережелерін қатаң сақтау қажет.
Егер сіз ауылшаруашылық жануарларында аурудың қандай да бір белгілерін байқасаңыз, дереу ветеринарлық қызметке хабарласыңыз, сібір жарасына тән клиникалық белгілер пайда болған жағдайда медициналық көмекке жүгіну керек!