
Алматыда қаланың табиғатты қорғау прокуратурасы мен экология басқармасы бірлесіп әзірлеген атмосфералық ауаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспары жүзеге асырылып жатыр.
Сарапшылардың мәліметінше, мегаполистегі ауаның шамамен 60% ластануы автокөліктерге байланысты, сондықтан шығарындыларды бақылау жолда да, автобазаларда да күшейтілген. Биылғы жоспарға коммуналдық, жолаушылар және жүк көліктерін тексеру бойынша бөлек жұмыс енгізілді. Жылжымалы экологиялық зертханалар көліктің жұмыс істеп тұрған орындарына барып, шығарындылар көрсеткіштерін тіркеп, нормадан асып кетуін анықтайды.
Кезекті экологиялық рейд Түрксіб ауданында өтті. Экология басқармасының қызметкерлері, полицейлер және экобелсенділер жеңіл көліктер мен автобустарды тексерді. Жүргізушілерге анықталған бұзушылықтарды жою бойынша ұсыныс берілді, ал «Ренессанс плюс» ЖШС-нің жылжымалы зертханасы көліктің техникалық жағдайын және шығарындылар деңгейін тіркеді.
«Соңғы жылдары қаладағы экобекеттердің жұмысы күшейгеннен кейін токсинді шығарындылары нормадан асатын көліктердің үлесі азайды. Алайда жалпы азот тотығы және басқа да ластаушы заттардың деңгейі жоғары болып тұр. Электромобильдердің саны өсіп келеді, бірақ олардың үлесі әлі де аз, сондықтан олар қаланың экологиясына айтарлықтай әсер ете алмай отыр», – деді «Ренессанс плюс» компаниясының аға экологы Исламбек Нұрмағамбетов.
Рейдке қатысқан эколог Евгений Мұхамеджанов қолданыстағы нормалар барлық ластаушы затты қамтымайтынын атап өтті: «Әр рейдте жүргізушілерді жауапкершілікке тартуға болатын көрсеткіштерді тіркейміз, көбінде олар норма шегінде. Бірақ ауа сапасына айтарлықтай әсер ететін басқа да заттар бар, ал бізде оларды бақылау құралы жоқ. Талаптар мен стандарттарды жаңарту қажет. Егер мұны бүгін жасасақ, бірнеше жылдан кейін қалыпты ауамен тыныс аламыз», – деді ол.
Автобус парктерінің өкілдері желіге тек жаңа, табиғи газбен жүретін автобустар шығарылатынын, олар ерекше бақылауда болатынын айтты. Қалалық автопарктердің мақсаты – көліктің тұрақты жұмысын қамтамасыз ету және атмосфераны ластауды барынша азайту.
Eco Almaty ЖШС атмосфералық ауа департаментінің басшысы Айдана Қасеннің айтуынша, рейдтік тексерулер қала бойынша жүргізіліп жатыр. Соңғы рейдтердің бірінде 20 автокөлік тексеріліп, оның екеуінен нормадан асу анықталды.
Сарапшылардың айтуынша, Қазақстанда кейбір техника санатында шығарындыларға қатысты стандарттар әлі бекітілмеген, сондықтан нақты көрсеткіштер кейінгі стандарттау үшін тіркеліп отыр.
Биыл Алматыдағы 19 стационарлық және 2 жылжымалы экологиялық бекетте 186 385 өлшеу жүргізіліп, ӘҚБтК-нің 334-бабы бойынша шамамен 20 мың әкімшілік хаттама толтырылды. Оның ішінде ескертулер мен жалпы сомасы 653 млн теңгеден асатын айыппұл бар. Бұл шаралар бақылау жүйесінің жұмыс істеп тұрғанын көрсетеді, алайда экологиялық стандарттар мен нормативтерді жетілдіру Алматыдағы ауа ластануын азайтудың негізгі қадамы болып қала береді.
Алматы қаласы әкімдігі қолданыстағы экологиялық заңнаманы жаңарту үшін орталық мемлекеттік органдарға бірқатар ұсыныс дайындап жатыр.