Ботулизм - Clostridium botulinum бактериясының уытынан туындаған жедел жұқпалы ауру. Бұл токсин табиғаттағы ең күшті удың бірі болып табылады. Жұқпа құрамында ботулизм уыты бар тағамдарды тұтыну кезінде жұғады. Бұл консервілер, шұжықтар, ысталған ет, кептірілген балық, үй жағдайында консервіленген өнімдер және дұрыс дайындалмаған немесе бактериялардың көбеюіне ықпал ететін жағдайларда сақталған басқа да тағамдар болуы мүмкін.

Ботулизмді жұқтырудың алдын алу үшін келесі профилактикалық шараларды сақтау қажет:

• Тамақтанар алдында және топырақты ұстағаннан кейін қолыңызды мұқият жуыңыз;

• Қақпағы ісінген немесе бүлінудің басқа да белгілері бар консервілерді жеуге болмайды;

• Тамақ дайындау кезінде гигиена және азық-түлікті термиялық өңдеу ережелерін сақтаңыз;

• Қайдан шыққаны белгісіз тағамдарды жеуге болмайды;

• Белгіленбеген сауда орындарында үй консервациясын сатып алмаңыз.

Ботулизмнің белгілері:

• әлсіздік;

• бас айналу;

• көзге қос көріну;

• жұту қиындықтары;

• тыныс алу жеткіліксіздігі;

• сөйлеудің бұзылуы;

• ауыздың құрғауы;

• бұлшықет әлсіздігі;

• бұлшықет сал ауруы.

Егер ботулизмнің жоғарыда аталған белгілері пайда болса, дереу дәрігерге жүгіну керек. Ботулизм-жедел емдеуді қажет ететін қауіпті ауру. Ботулизмді емдеу медициналық мекемеде жүргізіледі және ботулинге қарсы сарысуды, симптоматикалық терапияны және т.б. енгізуді қамтиды.

Ботулизмді өздігінен емдеуге жол берілмейтіні туралы есте ұстаған жөн. Тек білікті дәрігер диагноз қойып, емдеуді тағайындай алады.

Қорытындылай келе, ботулизм жедел медициналық көмекті қажет ететін қауіпті ауру екенін атап өткен жөн. Алдын алу шараларын сақтау инфекцияның алдын алуға және денсаулықты сақтауға көмектеседі.

2025 жылғы 18 қыркүйекте СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары, әдеп жөніндегі уәкіл С.М. Барменбаевтың төрағалығымен мемлекеттік қызметке алғаш қабылданған және қызметін тоқтатқаннан кейін қайтадан қабылданған азаматтарға арналған құқықтық оқыту өткізілді.

Өз сөзінде С.М. Барменбаев мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдеп стандарттары мен қағидаттарын сақтау маңыздылығына тоқталып, кәсіпкерлік қызметпен айналысуға және мүлікті сенімгерлік басқаруға беру бойынша заңнамада көзделген шектеулерді түсіндірді.

Құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің басшысы С.М. Әріпхан мемлекеттік қызметте қолданылатын сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулерді баяндап, оларды іс жүзінде сақтау жөнінде ұсыныстар берді.

Кездесу барысында қатысушылар өздерін қызықтырған сұрақтарға жауап алып, пікір алмасты.

2025 жылғы 17 қыркүйекте СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінде білім беру ұйымдарында Тамақтану стандартының талаптарын енгізу және сақтау, медициналық қызметкерлерге арналған әдістемелік ұсынымдарды бекіту, сондай-ақ тамақтан уланудың алдын алу мәселелері бойынша семинар өтті.

Іс-шараға білім беру ұйымдарында тамақтануды ұйымдастыруға жауапты медицина қызметкерлері, аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларының өкілдері, сондай-ақ білім беру нысандарында қызмет көрсететін тамақтандыру ұйымдарының өкілдері қатысты.

Кездесу соңында қатысушылар пікір алмасып, қойылған барлық сұрақтарға жан-жақты жауап берілді.

2025 жылғы 12 тамызда СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің мониторинг, талдау және тәуекелдерді бағалау бөлімінің мамандары Қызмет көрсету саласы колледжінің бірінші курс студенттерімен кездесу өткізді.

Кездесу барысында студенттерге «Жыныстық жолмен жұғатын инфекциялардың (ЖЖЖИ) алдын алу» тақырыбында дәріс оқылып, бейнематериалдар көрсетілді.

Семинарға 43 студент қатысты. Жастар өз белсенділігін танытып, тақырыпты талқылауға атсалысып, алған білімдерін көрсетті.

Кәсіби мереке — елімізде алғаш рет 15 қыркүйекте аталып өтетін санитариялық-эпидемиологиялық қызмет жұмыскерінің күні қарсаңында Жамбыл аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы ғимаратының күрделі жөндеуден кейін салтанатты ашылуы өтті.

Жүргізілген жұмыстардың негізгі мақсаты – басқарма қызметкерлері үшін заманауи және қолайлы еңбек жағдайларын жасау, сондай-ақ орындалатын санитариялық-эпидемиологиялық іс-шаралардың тиімділігі мен жеделдігін арттыру болды. Жөндеу барысында инженерлік жүйелер жаңартылып, материалдық-техникалық база жақсартылды, санитарлық нормалар мен талаптарға сай кабинеттер жабдықталды.

Жаңартылған ғимараттың ашылуы санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің маңыздылығы мен қоғамдағы рөлін айқындайтын маңызды оқиға болып табылады. Әсіресе, қазіргі заманғы сын-қатерлер жағдайында халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығын қамтамасыз етудегі қызметтің жауапкершілігін көрсетеді.

Құс тұмауы – А типті тұмау вирусының штаммдарының бірімен шақырылатын құстар мен адамның жіті вирусты инфекциясы. Бұл инфекцияны құстардың көптеген түрлері қабылдағыш. Көбінесе оны таратушы болып суда жүзетін ұшып келетін жабайы үйректер болып табылады, олар осы инфекцияға онша сезімтал емес, ал үй құстары, тауықтар, күрке тауықтар, қаздар және үйректер құс тұмауын тез жұқтырып алады. Адам құс тұмауы вирусын жұқтыруда соңғы буын болып табылады, осы күнге дейін осы вирустың адамнан адамға жұқтыруы тіркелмеген.

Ауру қоздырғышының көзі – жабайы құстар (вирус тасымалдаушылар), ауру үй құстары. Құстарда аурудың жасырын кезеңі 3-7 күнді құрайды. Ауру жұқтырған құстарда ұйқышылдық, түшкіру, сырылды тыныс алу, жоталар мен сырғалықтарының көгеруі, жас ағуы, қауырсындарының тікіреюі, мойын, аяқтарының салдануы, басы мен мойынының ісінуі, теңселіп жүруі, ішінің өтуі, жұмыртқа табуының азаюы немесе мүлдем толық тоқтауы байқалады. Құстар 24-72 сағатта өлуі мүмкін.

Аурудың адамға жұғу жолдары – жабайы құстармен, ауырған үй құстарымен қатынаста болу, термиялық дұрыс өңделмеген ауру құстың ет өнімдерін жегенде жұғуы мүмкін.

Адамдарда инфекцияны жұқтырған мезеттен алғашқы белгілері білінгенге дейін үш күннен аспайды. Адамдарда аурудың белгілері кәдімгі тұмау белгілеріне ұқсас: дене қызуының көтерілуі, қалтырау, бұлшық еттің ауырсынуы, жөтел және тамақтың ауыруы, кейде конъюктивит байқалады. Кешірек науқаста өкпе-жүрек жетіспеушілігі, өкпенің ісінуі, геморрагиялық өкпе қабынуы туындауы мүмкін. Сонымен қатар тамырлардың жұмысының бұзылуы, көп реттік сұйық су тәріздес іштің өтуі, көп ретті құсу, мидың ісінуі мүмкін. Құс тұмауы кезінде адамдарды емдеу кәдімгі адам тұмауының еміндей қолданылады.

Құс тұмауының алдын алу үшін қандай шаралар қажет?

Құс тұмауының алдын алу үшін үй құстарын жабайы құстармен қатынасуын болдырмай, бөлек қамауда ұстау ұсынылады. Құс өсіретін шаруашылықтарда құс тұмауы бойынша қолайлы аймақтардан ғана құстармен толықтырылуы ұсынылады. Жаңа түскен құстарды 10 күн оқшаулап, жағдайын бақылауда ұстау. Құстардан ауру белгілері мен өлген құстарды байқағанда тез арада мемлекеттік ветеринарлық қызметке хабарлау қажет. Үй құстарын ұстайтын қораларда міндетті санитариялық жағдайларды – әрдайым тазалау, зарарсыздандыру шараларын қамтамасыз ету қажет. Құстарды бағуға арнайы бөлінген киім мен аяқ киімдерді қолдану, оларды тазалап, жуып отыру керек. Құстарды қоректендіруге тек сапалы және қауіпсіз жемдерді қолдану. Құстардың жемдеріне және қоректендіргенде синантропты құстардың (торғайлар, көгершіндер) қонуына жол бермеу.

Сонымен қатар құс тұмауы тіркелген елдерге барғанда, зақымданған құстармен қатынасатын орындар – саябақтар, базарлар, құс фермаларына бармауды ұсынамыз. Шет елдік туристік сапарлардан экзотикалық құстарды әкелмеу керек. Құс тұмауы эпизотиясы тіркелген аумақтарда құс еті мен жұмыртқаларды рұқсат етілмеген сату орындарынан сатып алмау керек.

Ауыз су ретінде тек бөтелкедегі немесе қайнатылған суды пайдалану қажет. Қолды жиі жуу, бетперде кию, бір реттік ылғалды майлықтарды қолдану. Тұмаудан, соның ішінде құс тұмауынан қорғанудың тиімді тәсілі - вакцинация. Ауру белгілерінің алғашқы белгілері білінсе, дереу дәрігер көмегіне жүгініп, диагнозын анықтап, қажетті, уақтылы ем алған абзал. Себебі, емделуді кеш бастаса, асқынулардың туындауына әкеледі.

Сіздің денсаулығыңыз, өзіңіздің қолыңызда екенін естен шығармаңыз!

2025 жылғы 10 қыркүйекте СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары – әдеп жөніндегі уәкіл С.М. Барменбаевтың төрағалығымен Петропавл қалалық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының қызметкерлерімен семинар өтті.

Іс-шарада сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын сақтау және Әдеп кодексінің нормаларын орындау мәселелері қарастырылды.

Кездесу соңында қатысушылар пікір алмасып, өздерін қызықтырған сұрақтарға жауап алды.